ក្នុងគោលបំណងជំរុញការអភិវឌ្ឍជំនាញប្រកបដោយគុណភាព ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការទីផ្សារក៏ដូចជាការអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្មនៅកម្ពុជា ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបានធ្វើពិធីផ្សព្វផ្សាយ និងប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការនូវគម្រោង “មូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ។
ឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុត រដ្ឋលេខាធិការប្រចាំការ នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលជាអធិបតីនៅក្នុងពិធីនោះបានមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងរយៈពេល 2ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ កម្ពុជាសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ជាមធ្យមប្រមាណ 7.7%ក្នុង 1ឆ្នាំ និងធានារក្សាបាននូវស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងរឹងមាំ សម្រចបាននូវការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រយ៉ាងឆាប់រហ័ស។
សូចនាករនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីដំណើរផ្លាស់ប្តូររបស់កម្ពុជាដែលបានធ្វើឱ្យកម្ពុជាអាចរំដោះខ្លួនចេញពីប្រទេសដែលមានចំណូលកម្រិតទាបនៅក្នុងឆ្នាំ2015កន្លងមក និងក្លាយជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប ហើយកំពុងខិតខំបន្តឈានឆ្ពោះទៅសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យ ប្រកបដោយមហិច្ឆតារបស់ខ្លួន គឺជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ2030 និងជាប្រទេសមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ2050។ នេះបើតាមឯកឧត្តមបានបញ្ជាក់។
ឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុត បានបន្តថា៖“ រាជរដ្ឋាភិបាលបានចាត់ទុកការអភិវឌ្ឍវិស័យជំនាញ គឺជាអាទិភាពដ៏ចម្បងមួយ ដូចមានកំណត់នៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណដំណាក់កាលទី4 និងគោល នយោបាយអភិវឌ្ឍន៍វិស័យឧស្សាហកម្ម ដែលមានគោលដៅផ្លាស់ប្តូរពីសេដ្ឋកិច្ច ដែលពឹងផ្អែកលើ អតិពលកម្មទៅជាសេដ្ឋកិច្ចដែលពឹងផ្អែកលើជំនាញ ក៏ដូចជានយោបាយជាតិស្តីពីការអប់រំ បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ និងគោលនយោបាយជាតិស្តីពីមុខរបរ និងការងាររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលផងដែរ”។
ឯកឧត្តមបានបន្តទៀតថា ជាទិសដៅយុទ្ធសាស្ត្រទៅថ្ងៃមុខក្នុងការទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរយៈពេលវែង គឺត្រូវការជំនាញជាចាំបាច់។ ម្យ៉ាងវិញទៀត បើនិយាយអំពីកត្តានៃកំណើន (Factor of Growth) វិញគឺអ្វីដែលយើងទទួលបានកន្លងមក ភាគច្រើនបានមកតែពីកត្តាការចូលរួមកម្លាំងពលកម្ម (Labor participation) ហើយចំណែកពីកត្តាផលិតភាពការងារ (Labor productivity) មានតែមួយផ្នែកតូចប៉ុណ្ណោះ។
ដូច្នេះកម្ពុជាមានភាពចាំបាច់ណាស់ក្នុងការពង្រឹងភាពប្រកួតប្រជែង និងធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចដើម្បីអាចទ្រទ្រង់ចីរភាពនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច រយៈពេលវែង។ ព្រោះថា ប្រសិនបើពុំមានកំណើនទេ យើងក៏នឹងមិនមានអ្វីសម្រាប់ធ្វើការបែងចែកទៅក្នុងសង្គមជាតិវិញដែរ ពិសេសការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។
បច្ចុប្បន្ន ការចូលរួមរបស់កម្លាំងពលកម្ម គឺអស់លម្ហទៅហើយ ដូចនេះការរុញកំណើនទៅថ្ងៃ មុខ គឺយើងគ្មានជម្រើសអ្វីផ្សេងក្រៅពីកត្តាផលិតភាពការងារ និងការបង្កើនការវិនិយោគជំនាញ និង បច្ចេកវិទ្យា (Capital Accumulation) ព្រមទាំងការបង្កើតក្បាលម៉ាស៊ីនថ្មី និងធ្វើទំនើបកម្មក្បាល ម៉ាស៊ីនចាស់ដែលមានស្រាប់នោះទេ។
ឯកឧត្តមបញ្ជាក់ថា៖ “ប៉ុន្តែការបង្កើនផលិតភាពការងារ ទាមទារនូវការអភិវឌ្ឍជំនាញ ហើយយើងក៏មិនអាចបង្កើតក្បាលម៉ាស៊ីនថ្មី និងប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាបានដែរ ប្រសិនបើមិនមានជំនាញ។ ដូចនេះជំនាញដើរតួនាទីធំណាស់ក្នុងការកសាងក្បាលម៉ាស៊ីនសេដ្ឋកិច្ចដែលមានតម្លៃបន្ថែមខ្ពស់ ក៏ដូចជាការទាក់ទាញឧស្សាហកម្មថ្មីៗតាមរយៈការវិនិយោគពីក្រៅប្រទេស”។
ឯកឧត្តមក៏មានប្រសាសន៍ផងដែរថា រាជរដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងជំរុញការអភិវឌ្ឍជំនាញ តាមរយៈយន្តការរបស់ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ដែលមានការបង្កើតវិទ្យាល័យចំណេះទូទៅ និងបច្ចេកទេស និងតាមរយៈក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈដែលមានអគារបំពាក់ដោយ សម្ភារបរិក្ខារពិសោធន៍ និងការដំឡើងប្រាក់បៀវត្សរ៍ជូនគ្រូបណ្តុះបណ្តាល រួមទាំងការបង្កើនថ្លៃឯកតាបណ្តុះបណ្តាល ព្រមទាំងអាហារូបករណ៍ដើម្បីទាក់ទាញការចូលរៀនរបស់សិស្សលើផ្នែកជំនាញទៀតផង។
ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ការអភិវឌ្ឍជំនាញនៅកម្ពុជានៅតែចោទជាបញ្ហាច្រើននៅឡើយ ដូចជាភាពមិនស៊ីគ្នានៃជំនាញក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការទីផ្សារ (Skill mismatch) ពិសេសការអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្ម និងគុណភាពនៃជំនាញនៅមិនទាន់ អាចឆ្លើយតបបានទៅនឹងតម្រូវការនៃការងារនៅឡើយ (Quality mismatch)។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ដោយសារការវិវឌ្ឍយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃវិស័យបច្ចេកវិទ្យាបានធ្វើឱ្យតម្លៃនៃជំនាញមួយចំនួន អាចនឹងមានការផ្លាស់ប្តូរក្នុងរយៈពេលតែ4 ឬក៏ 5ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ទន្ទឹមនឹងមានការធ្វើស្វ័យប្រវត្តិកម្មកាន់តែច្រើនដែលអាចគំរាមកំហែងដល់ទីផ្សារការងារ។ នេះបើតាមឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុតបញ្ជាក់។
ម្យ៉ាងវិញទៀត កម្ពុជាក៏មានពលករចំណាកស្រុកច្រើន ហើយភាគច្រើននៃពលករចំណាក ស្រុកគឺពុំមានការប្រើប្រាស់ជំនាញទេ ពោលគឺប្រើតែកម្លាំងពលកម្មសុទ្ធសាធ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ទីផ្សារការងារ និងប្រាក់ខែរវាងអ្នកគ្មានជំនាញ អ្នកមានជំនាញទាបនិងអ្នកមានជំនាញខ្ពស់ នៅមិនទាន់មានភាពខុសគ្នាខ្លាំង និងមិនទាន់អាចលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកគ្មានជំនាញ និងអ្នកមានជំនាញទាប ឱ្យកាន់តែខិតខំបង្កើនជំនាញរបស់ខ្លួនឱ្យកាន់តែខ្ពស់បាននៅឡើយ។
កម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវរៀបចំនូវក្របខ័ណ្ឌ និងគោលនយោបាយដ៏សមស្របមួយដើម្បីលើកទឹក ចិត្តដល់ការបង្កើនជំនាញ ដែលអាចជួយរួមចំណែកដល់ការ-បង្កើនតម្លៃបន្ថែមឱ្យកាន់តែខ្ពស់ និងការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចជាតិឱ្យកាន់តែខ្លាំងក្លា ក៏ដូចជាការបង្កើតនូវឱកាសជូនដល់ពលករចំណាកស្រុកឱ្យអាចចូលរួមការបណ្តុះបណ្តាលដើម្បីបង្កើនជំនាញ និងអាចទទួលបាននូវការងារ និងប្រាក់ខែសមរម្យនៅក្នុងប្រទេស។
ឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុត បានបញ្ជាក់ថា គម្រោងមូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ មិនធ្វើតួនាទីជាន់គ្នា ឬធ្វើការជំនួសក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ក៏ដូចជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ឬវិស័យឯកជនមួយចំនួនដែលកំពុងតែធ្វើការងារពាក់ព័ន្ធនឹងការអភិវឌ្ឍជំនាញនោះទេ ប៉ុន្តែមូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ ជាការបើកឱកាស និងបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។
តាមរយៈការផ្តល់នូវហិរញ្ញប្បទានតាមយន្តការភាពជាដៃគូរវាងរដ្ឋ និងឯកជន និងជាថ្នាលមួយសម្រាប់ឱ្យតួអង្គពាក់ព័ន្ធបង្កើតនូវក្របខ័ណ្ឌរួមមួយ និងអាចផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈ និងគំនិតយោបល់ ដើម្បីបង្កើនគុណភាពនៃជំនាញនៅកម្ពុជា ក្នុងគោលដៅទាក់ទាញការវិនិយោគ និងទ្រទ្រង់ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាក្នុងគោលដៅបង្កើតធនធានមនុស្សប្រកបដោយជំនាញនៅកម្ពុជាឱ្យបានច្រើនដើម្បីបង្កើនគុណភាពការងារ និងគុណភាពនៃជីវិត។
ឯកឧត្តមបន្តថា មូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញត្រូវតែមានរចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រងប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ និងមានប្រតិបត្តិការប្រកបដោយមានតម្លាភាព ហើយផ្តោតតែទៅលើវិស័យអាទិភាពមួយចំនួន ដែលមានសក្តានុពលខ្ពស់ក្នុងសេដ្ឋកិច្ច ដូចជាកម្មន្តសាល ទេសចរណ៍ និងឌីជីថលជាដើម ព្រមទាំង ត្រូវរក្សាឱ្យបាននូវតុល្យភាពរវាងក្រុមហ៊ុនធំៗដែលមានចរិតជាយុទ្ធសាស្ត្រដល់ភាពប្រកួតប្រជែង របស់កម្ពុជា និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម។
ក្រៅពីការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានហើយ មូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញក៏ត្រូវគិតគូរផងដែរអំពីការរៀបចំគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញឱ្យទាន់ពេលវេលា សមស្របតម្រូវការទីផ្សារ និងបរិការណ៍ នៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាផងដែរ។ ឯកឧត្តមក៏បានស្នើសុំដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងវិស័យឯកជន សូមចូលរួមគាំទ្រដល់ការអនុវត្តគម្រោងមូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញនេះផង។ គួរបញ្ជាក់ដែរថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានផ្តួចផ្តើមអនុវត្តន៍គម្រោងមូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ (SDF) នេះ ដោយបានប្រើប្រាស់ថវិការាជរដ្ឋាភិបាលចំនួន5លានដុល្លារអាមេរិក និងបានទទួលការគាំទ្រផ្នែកបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុពីសំណាក់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) ក្នុងទឹកប្រាក់ប្រមាណ 10លានដុល្លារអាមេរិក។ បច្ចុប្បន្នមូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញកំពុងតែសហការជាមួយដៃគូ មួយចំនួនទៀត ដូចជា IFAD និងក្រុមហ៊ុនទីប្រឹក្សាមកពីប្រទេសស្វ៊ីស។
រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងពិនិត្យ លទ្ធភាពក្នុងការបង្កើនធនធានថវិកាសម្រាប់គាំទ្រដល់មូលនិធិបន្ថែមទៀត ប្រសិនបើការអនុវត្ត គម្រោងនេះទទួលបានជោគជ័យ និងមានការទាក់ទាញច្រើន ដែលបម្រើឱ្យគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល៕
