សក្តានុពលនៃវិស័យកសិ-ឧស្សាហកម្មរបស់កម្ពុជា នៅមានទំហំធំធេងណាស់ ដោយក្នុង1ឆ្នាំៗវិស័យនេះអាចផលិតបាននូវទិន្នផលក្នុងតម្លៃចន្លោះចាប់ពី 15ពាន់លានដុល្លារ ដល់ 18ពាន់លានដុល្លារលើផ្ទៃដីកសិកម្មដែលកំពុងមានស្រាប់នាពេលបច្ចុប្បន្ន។ នេះបើតាមការថ្លែងបញ្ជាក់របស់លោកអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនវិនិយោគ កុល វាសនា នៅឯវេទិកាស្តីពីវិស័យកសិកម្ម និងឧស្សាហកម្មសតវត្សរ៍ទី21 លើប្រធានបទ៖ “កសិករវ័យឆ្លាត និងអនាគតកម្ពុជា”។
លោក នង វាសនា អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនវិនិយោគ កុល វាសនា ក្នុងនាមជាក្រុមហ៊ុនវិនិយោគដ៏ធំមួយក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងវិស័យឧស្សាហកម្មកែច្នៃ លោកបានថ្លែងថា៖ “នៅកម្ពុជា វិស័យកសិកម្ម កសិ-ឧស្សាហកម្ម និងការកែច្នៃ ផលិតបានយ៉ាងតិចក្នុងតម្លៃចន្លោះពី15 ទៅ 18ពាន់លានដុល្លារក្នុង1ឆ្នាំ នៅលើផ្ទៃដីកសិកម្មដែលដាំដុះបច្ចុប្បន្ន ដោយមិនបាច់កាប់ទន្ទ្រានព្រៃយកដីថ្មីបន្ថែមនោះទេ ដោយគ្រាន់តែប្រើប្រាស់នូវបច្ចេកទេស និងការដាំដុះឱ្យបានត្រឹមត្រូវតែប៉ុណ្ណោះ”។
លោក វាសនា បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ “ការធ្វើកសិកម្មទាល់តែយើងប្រើបច្ចេកទេសត្រឹមត្រូវ ហើយមានភាពវៃឆ្លាត ដោយត្រូវធ្វើអ្វីដែលមានភាពច្បាស់លាស់ ចេះឱ្យច្បាស់ បើថាដាំដូង ត្រូវដាំឱ្យច្បាស់ជាដូង ដាំទុរេនដាំឱ្យច្បាស់ជាទុរេន នោះយើងនឹងជោគជ័យហើយ”។
លោកបានបន្តថា៖ “ប្រសិនជាយើងចង់ធ្វើជាកសិករជោគជ័យនោះ ប្រសិនបើប្រទេសជិតខាងយើងធ្វើបាន យើងខំប្រឹងធ្វើឱ្យបានប្រហាក់ប្រហែលគេ ឬក៏ពូកែជាងគេ ទើបយើងអាចជោគជ័យបាន ព្រោះថា ការជួញដូរពាណិជ្ជកម្ម ទោះបីជាក្នុងវិស័យកសិកម្មក៏ការប្រកួតប្រជែងមានលក្ខណៈតានតឹងដូចពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗទៀតដែរនៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិ។ មានតែយើងខ្លាំងទេ ទើបយើងអាចផលិតនូវផលិតផលល្អៗបានលឿន បានច្រើន និងមានតម្លៃថោក គុណភាពខ្ពស់ នោះយើងអាចទទួលជោគជ័យបាន ទោះតម្លៃទីផ្សារបែបណា ក៏យើងនៅតែអាចទៅរួចដែរ”។
ស្របទៅនឹងការចង្អុលបង្ហាញនេះ នាយកដ្ឋានកសិ-ឧស្សាហកម្មនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ធ្លាប់បានលើកឡើងនៅក្នុងវេទិកា“ការផ្គូផ្គងអាជីវកម្មអាហារ និងកសិ-ឧស្សាហកម្មឆ្នាំ2019” ថា ផលិតផលកសិកម្មរបស់យើងកាលពីមុនមក គឺធ្វើគ្រាន់តែផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព និងការនាំចេញ គឺមានតិចតួច ហើយបើមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះវិញ គឺមានការនាំចេញច្រើនដែលអាចឈានចូលដល់ក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិបាន។
ដូចនេះយើងទាំងអស់គ្នាត្រូវតែនាំគ្នាធ្វើអ្វីដែលយើងនៅមានការខ្វះចន្លោះ គឺបញ្ហាកែច្នៃ ដែលយើងនៅមានការខ្វះចន្លោះច្រើន ហើយបើតាមគោលការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងគោលការណ៍អភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម ឆ្នាំ2015 -2025 ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានការកែច្នៃផលិតផលកសិកម្មដើម្បីនាំចេញឱ្យបាន12%”។ជាមួយគ្នានេះដែរ កាលពីខែសីហាកន្លងទៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍តាំងពិព័រណ៍នៅមជ្ឈមណ្ឌលកោះពេជ្រ សហព័ន្ធសមាគមសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមកម្ពុជា (FASMEC) បានធ្វើជាដៃគូរៀបចំពិធីជួបជុំដ៏ធំ និងសំខាន់មួយសម្រាប់ឧស្សាហកម្មចំណីអាហារ និងកសិ-ឧស្សាហកម្មកែច្នៃនៅកម្ពុជា ហើយក៏ជាវេទិកាមួយដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយលើបច្ចេកទេសថ្មីៗសម្រាប់កែលម្អសមត្ថភាពដំណើរការគុណភាព និងការប្រកួតប្រជែងផលិតផលក្នុងស្រុកផងដែរ។
អ្នកចូលរួមមានឱកាសពង្រីកបណ្តាញអាជីវកម្មរបស់ពួកគេ ខណៈពេលដែលពួកគេកំពុងសិក្សាអំពីបទប្បញ្ញត្តិគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មម្ហូបអាហារ និងកសិ-ឧស្សាហកម្មកែច្នៃ។ សម្រាប់អ្នកកែច្នៃក្នុងស្រុក មានឱកាសពិនិត្យមើលការតាំងបង្ហាញផ្សេងៗពីវត្ថុធាតុដើម ការវេចខ្ចប់ គ្រឿងផ្សំ និងម៉ាស៊ីនសម្រាប់កែច្នៃអាហារ និងផលិតផលកសិកម្ម។
ឧបករណ៍ទាំងនេះទំនងជានឹងរួមបញ្ចូលទាំងម៉ាស៊ីនសម្រាប់កែច្នៃអង្ករ បន្លែ ដំឡូងមី កៅស៊ូ ពោត គ្រាប់ស្វាយចន្ទី ស្វាយ ចេក និងម្រេច ដែលជាផលិតផលកសិកម្មសំខាន់របស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលវេទិកាផ្គូផ្គងអាជីវកម្មសម្រាប់សហគ្រាសកែច្នៃចំណីអាហារ និងផលិតផលកសិកម្ម2019 បានធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងចម្បង គឺដើម្បីគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍឧស្សាហកម្មកែច្នៃកសិផលនៅកម្ពុជាដែលជាវិស័យសំខាន់ក្នុងការធ្វើពិពិធកម្មវិស័យឧស្សាហកម្មក្រៅពីវិស័យកាត់ដេរ ដែលបានកំណត់គោលដៅជំរុញ “ការនាំចេញទំនិញកែច្នៃកសិកម្មឱ្យបាន12%នៃបរិមាណនាំចេញសរុបនៅឆ្នាំ2025”។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ឯកឧត្តម វេងសាខុន បានឱ្យដឹងថា រយៈពេល 8ខែ នៃឆ្នាំ2019នេះ កម្ពុជាបាននាំចេញកសិផលទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិជិត 3លានតោន។ ឯទីផ្សារកសិផលរបស់កម្ពុជា រួមមានប្រទេសចិន សហគមន៍អឺរ៉ុប វៀតណាម ថៃ ឥណ្ឌា កូរ៉េ អូស្ត្រាលី អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត និងប្រទេសមួយចំនួនទៀត។
របាយការណ៍បានបង្ហាញថា រយៈពេលជាង 8ខែមកនេះកម្ពុជា បាននាំចេញអង្ករជាង 35ម៉ឺនតោន ដំឡូងមីក្រៀមជិត 1លានតោន ដំឡូងមីស្រស់ជិត 90ម៉ឺនតោន ម្សៅដំឡូងមីជាង 4ម៉ឺនតោន គ្រាប់ស្វាយចន្ទីជាង 16ម៉ឺនតោន គ្រាប់ពោតជាង 11ម៉ឺនតោន សណ្តែកសៀងជាង 8ពាន់តោន ចេក ជាង 9ម៉ឺនតោន ផ្លែស្វាយជាង 3ម៉ឺនតោន ម្រេចជាង 3ពាន់តោន បន្លែជាង 100តោន និងកសិផលផ្សេងៗទៀតជិត 20ម៉ឺនតោន។
លោក នង វាសនា បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ “ទីផ្សារវិស័យកសិកម្មមានតម្រូវការខ្លាំងទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក ដោយក្នុង 1ឆ្នាំៗកម្ពុជានាំចូលបន្លែ ត្រីសាច់ និងផ្លែឈើក្នុងតម្លៃខ្ទង់ពាន់លានដុល្លារ ដូច្នេះហើយការផលិតផលិតផលកសិកម្ម គឺជាការចាំបាច់សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការក្នុងស្រុក ជំនួសការនាំចូលដែលអាចធានាបាននូវគុណភាពដល់ប្រជាជនកម្ពុជាផងដែរ ហើយក្រៅពីផលិតសម្រាប់តម្រូវការក្នុងស្រុក នៅមានប្រជាជនរាប់ពាន់លាននាក់ទៀតនៅក្រៅស្រុកដែលមានតម្រូវការផលិតផលកសិកម្ម ហើយការនាំចេញនេះនឹងធ្វើឱ្យជីវភាពរបស់ប្រជាជនយើងរីកចម្រើន”។
ជារួម កម្ពុជាបាននិងកំពុងធ្វើទំនើបកម្មក្នុងវិស័យកសិកម្ម ដោយផ្តោតទៅលើការធ្វើពិពិធកម្មដំណាំ ការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់គាំទ្រផលិតកម្មកសិកម្មទំនើបកម្មនៅក្នុងប្រព័ន្ធខ្សែចង្វាក់ផលិតកម្មប្រកបដោយភាពប្រកួតប្រជែង ឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការទីផ្សារ ការពង្រឹងសមត្ថភាពនៃសេវាកម្ម ការផ្ទេរបច្ចេកទេសកសិកម្មទំនើប ការលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍ និងពង្រឹងសមត្ថភាពសហគមន៍កសិកម្ម ដើម្បីធានាស្ថិរភាពនៃការផ្គត់ផ្គង់ផលិតផលកសិកម្មទៅកាន់ទីផ្សារក្នុង និងក្រៅប្រទេស ការអនុវត្តផលិតកម្មកសិកម្មតាមកិច្ចសន្យាក្នុងគោលដៅបង្កើនសហគ្រិនភាព និងមានលក្ខណៈជាអាជីពក្នុងអាជីវកម្មកសិកម្ម៕
