សិស្សានុសិស្សជាច្រើន ជាពិសេសអ្នករស់នៅតាមបណ្តាខេត្តតែងតែបារម្ភពីបញ្ហាគ្មានការងារធ្វើក្រោយបញ្ចប់ការសិក្សា។ ដោយមូលហេតុនេះ ធ្វើឱ្យសិស្សមួយចំនួនមិនហ៊ានសម្រេចចិត្តបន្តការសិក្សានៅឧត្តមសិក្សា ហើយចាប់អាជីពការងារនៅក្បែរផ្ទះដែលងាយស្រួល និងចំណាយតិចទៅវិញ។
តាមពិតទៅ ជីវិតការងារជាក់ស្តែង មិនគួរឱ្យបារម្ភដូចអ្វីដែលយុវជនគិតនោះទេ ព្រោះកន្លងមកមានម្ចាស់អាជីវកម្មច្រើនណាស់ដែលរអ៊ូរទាំពីកង្វះបុគ្គលិកសម្រាប់ធ្វើការងារ ស្របពេលដែលសិស្សជាច្រើនបែរជាបារម្ភពីភាពគ្មានការងារធ្វើទៅវិញ។ តាមពិតទៅ ប្រសិនបើសិស្ស និស្សិតមានចំណុចទាំងប៉ុន្មានខាងក្រោមនេះ នោះពួកគេនឹងមិនបាច់បារម្ភពីភាពគ្មានការងារធ្វើក្រោយពេលបញ្ចប់ការសិក្សានោះទេ។
1. ចំណេះដឹងវិជ្ជាជីវៈ
ការសិក្សានៅកម្រិតមហាវិទ្យាល័យ គឺជាការសិក្សាដែលផ្តោតសំខាន់លើចំណេះដឹងសម្រាប់ធ្វើការងារ តែនៅក្នុងជំនាញគោលរយៈពេល4ឆ្នាំនេះ មានមុខវិជ្ជាជាច្រើនផ្សេងគ្នាដែលអាចបំបែកបានជាអាជីពការងារជាច្រើនផងដែរ។ ហេតុនេះនិស្សិតត្រូវតែដឹងថា អាជីពជាក់លាក់ណាមួយលើវិស័យដែលខ្លួនកំពុងសិក្សាជាអាជីពដែលខ្លួនពេញចិត្តពិតប្រាកដ។
ឧទាហរណ៍ ប្រសិនបើគាត់កំពុងសិក្សាលើមុខវិជ្ជានីតិសាស្ត្រ និស្សិតគួរកំណត់ឱ្យច្បាស់ថាអនាគតទៅចង់ក្លាយជាមេធាវីឯកទេសរដ្ឋប្បវេណី មេធាវីខ្លាំងខាងព្រហ្មទណ្ឌ អ្នកធ្វើការងារក្នុងក្រសួង-ស្ថាប័នរដ្ឋ មន្ត្រីជំនាញផ្នែកច្បាប់ក្នុងក្រុមហ៊ុនឯកជន ឬចង់ធ្វើការងារនៅក្នុងតុលាការជាដើម។ ក្រោយពេលកំណត់ច្បាស់ហើយ និស្សិតអាចចាប់យកមុខវិជ្ជាពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នោះដើម្បីធ្វើការសម្រួចឱ្យខ្លាំងដើម្បីធានាថាយើងអាចចេះចាំច្បាស់ និងអាចធ្វើការងារបាន។
2. បទពិសោធ
នៅក្នុងការដាក់ពាក្យធ្វើការងារ ជាពិសេសអ្នកធ្វើការងារក្នុងវិស័យឯកជន ភាគច្រើនជ្រើសរើសបុគ្គលិកដែលមានបទពិសោធន៍ការងារស្រាប់។ មាននិស្សិតជាច្រើនមិនហ៊ានដាក់ពាក្យធ្វើការងារដោយសារមិនមានបទពិសោធគ្រប់គ្រាន់តាមការកំណត់របស់ស្ថាប័ន នៅពេលដែលពួកគេទើបនឹងចេញពីសាកលវិទ្យាល័យ។ត្រង់ចំណុចនេះ និស្សិតគួរចាប់ផ្តើមស្វែងរកការងារស្ម័គ្រចិត្ត ឬធ្វើការងារហាត់ការនៅក្នុងស្ថាប័នណាដែលត្រូវនឹងអាជីពរបស់ខ្លួន។ បើទោះបីជាការងារនោះមិនធំដុំ ឬមិនសូវសំខាន់ក្នុងស្ថាប័ន តែវាក៏ត្រូវបានគេរាប់បញ្ចូលទៅក្នុងរយៈពេលដែលយើងធ្វើការងារក្នុងវិស័យដែលយើងកំពុងសិក្សានោះដែរ។ ប្រសិនបើនិស្សិតបានប្រឡូកជាមួយការងារជាក់ស្តែងនៅឆ្នាំទី2 នោះមានន័យថា គ្រាន់តែចប់សាកលវិទ្យាល័យភ្លាម គាត់មានបទពិសោធជាង 2ឆ្នាំរួចបាត់ទៅហើយ។
3. អត្តចរិត និងអាកប្បករិយា
ចំណុចនេះ ជាចំណុចសំខាន់ដែលនិយោជកភាគច្រើនត្រូវការ ព្រោះចំណេះជំនាញអាចបណ្តុះបណ្តាលបាន តែអត្តចរិតលំបាកណាស់ក្នុងការតម្រង់។ ការបណ្តុះអត្តចរិតល្អដែលស្ថាប័ននានាចង់បាន គឺសមត្ថភាពធ្វើការងារជាក្រុម ភាពជាអ្នកដឹកនាំ ភាពបត់បែន និងប្រសិទ្ធភាពការងារខ្ពស់។ អត្តចរិត និងអាកប្បកិរិយាល្អនេះ ជាមេរៀនដែលត្រូវរៀននៅក្រៅសាលា ហើយវាកើតឡើងពីការសន្សំ។ ហេតុនេះការធ្វើសូមកុំមើលរំលងពីអត្ថន័យនៃការងារតូចៗដែលយើងកំពុងធ្វើ។ ការងារជាក្រុមដែលសាស្ត្រាចារ្យដាក់ឱ្យ រួមទាំងការងារដែលប្រធានស្ថាប័នដាក់ឱ្យយើងធ្វើសុទ្ធតែបង្កប់នូវមេរៀនសំខាន់ក្នុងការហ្វឹកហាត់ខ្លួនឯងឱ្យក្លាយជាមនុស្សល្អដែលគេចង់បាន។ ការធ្វើការងារសាលាសូមយកចិត្តទុកដាក់ ហើយគិតថាវាជាការងារសំខាន់សម្រាប់អាជីព ហើយការធ្វើការងារហាត់ការក៏ត្រូវតែខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើឱ្យល្អ និងពេលខ្លះបើអាចខិតខំធ្វើរហូតមានសមត្ថភាពល្អជាងបុគ្គលិកពេញសិទិ្ធក៏កាន់តែប្រសើរ។ នៅពេលនោះ កុំថាឡើយចេញពីសាលាមិនលំបាកដាក់ពាក្យធ្វើការងារ សូម្បីតែប្រធានស្ថាប័នដែលយើងកំពុងហាត់ការនេះ ក៏អាចនឹងទាញយើងឱ្យចូលធ្វើការងារទាំងមិនទាន់រៀនចប់ផងក៏មាន៕
