អ្នកជំនាញកសិកម្មបានសន្និដ្ឋានថា តំបន់ខ្ពង់រាបរបស់ខេត្តមណ្ឌលគិរី គឺសមរម្យសម្រាប់ការដាំដុះដំឡូងបារាំង ដែលការពិសោធដាំដុះដំឡូងបារាំងនៅទីនោះបានឈានចូលដល់ឆ្នាំទី3 ហើយ បើទោះជាពុំទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ដូចនៅបណ្ដាប្រទេសក្នុងតំបន់អឺរ៉ុបក្ដី ប៉ុន្ដែក៏អាចបញ្ជាក់ថា ដំឡូងបារាំងពិតជាអាចដាំបាននៅក្នុងទឹកដីនៃខេត្តមណ្ឌលគិរី។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ ជាង ហុង ព្រឹទ្ធបុរសនៃមហាវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រកសិកម្ម បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ក្នុងឆ្នាំនេះ យើងបានប្រមូលផលដំឡូងបារាំងដែលមានទាំងអស់ពូជចំនួន 6ប្រភេទ ដែលយើងបានជ្រើសរើសកាលពីឆ្នាំកន្លងមក ហើយឆ្នាំនេះជាការពិសោធលើកទី3 ហើយដែលបានទទួលទិន្នផលច្រើនគួរសម តែមិនអាចប្រៀបធៀបនឹងបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនដូចនៅអឺរ៉ុបបានទេ”
លោកសាស្ត្រាចារ្យ ជាង ហុង បានបញ្ជាក់ថា៖“សម្រាប់កម្ពុជា ការដាំដំឡូងបារាំងក្នុង 1ហិកតានឹងទទួលបានទិន្នផលពី17 ទៅ 20តោន និងលក់បានក្នុង 1គីឡូក្រាមតម្លៃ 4ពាន់រៀល ឬ1ដុល្លារ។ ដូច្នេះបើក្នុង 1ហិកតា បានទិន្នផល 17តោន យ៉ាងតិចបំផុតក៏យើងបានជាង 1ម៉ឺនដុល្លារដែរ”។
លោកសាស្ត្រាចារ្យបានអះអាងថា តែអ្វីដែលច្បាស់នោះ គឺដំឡូងបារាំងពិតជាអាចដាំបាននៅខេត្តមណ្ឌលគិរីដោយផ្អែកលើការពិសោធដាំដុះជាក់ស្ដែងរយៈពេល 3ឆ្នាំកន្លងមកដែលមានបច្ចេកទេសគ្រប់គ្រាន់ មានពូជដែលសមស្របនឹងអាកាសធាតុនៅតំបន់នោះ ហើយទិន្នផលវិញ ក៏ទទួលបានខ្ពស់បង្គួរដែរ។
លោក សុង ឃាង ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តមណ្ឌលគិរី បានថ្លែងថា ការសាកល្បងដែលបានធ្វើឡើងក្នុងរយៈពេល 3ឆ្នាំចុងក្រោយនេះដែលមន្ទីរកសិកម្មបានសហការជាមួយសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទកសិកម្មចំការដូង បានបង្ហាញថា ដីនៅក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរីបានបំពេញតាមតម្រូវការសម្រាប់ការដាំដុះដំឡូងបារាំងមែន។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “បន្ទាប់ពីធ្វើតេស្ត3ឆ្នាំ យើងអាចសន្និដ្ឋានថា ខេត្តមណ្ឌលគិរីអាចផលិតដំឡូងដែលមានគុណភាពខ្ពស់បាន ហើយអាចកំណត់បានពូជដែលត្រូវដាំ និងសមស្របតាមអាកាសធាតុ ដូច្នេះលទ្ធផលនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់ ជាពិសេសជាមួយនឹងតម្រូវការដំឡូងបារាំងនៅក្នុងប្រទេសយើងដែលបច្ចុប្បន្នត្រូវបាននាំចូលទាំងស្រុង”។
លោកប្រធានមន្ទីរសង្ឃឹមថា ឆ្នាំក្រោយ ការដាំដំឡូងបារាំងនេះនឹងសាយភាយដល់កសិករ ដែលមានចំណាប់អារម្មណ៍ ព្រោះតម្លៃក៏ល្អដែរ ជាពិសេសយើងនឹងធ្វើការផ្សព្វផ្សាយអំពីបច្ចេកទេសដាំដុះ ជ្រើសរើសពូជជូនដល់កសិករផងដែរ ព្រោះឆ្នាំទី3នេះ លទ្ធផលនៃការដាំដុះមានភាពល្អប្រសើរណាស់។
យោងតាមវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវដំឡូងបារាំងដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលមួយនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទកសិកម្ម បច្ចុប្បន្នប្រទេសកម្ពុជានាំចូលដំឡូងបារាំងជាង 5ម៉ឺនតោនជារៀងរាល់ឆ្នាំពីប្រទេសថៃ ចិន ជប៉ុន វៀតណាម អូស្ត្រាលី និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ការសិក្សាអំពីការដាំដុះដំឡូងបារាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានអនុវត្តចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ2017 ក្នុងគោលបំណងស្វែងរកតំបន់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលសមស្របសម្រាប់ការដាំដុះដំណាំដំឡូងបារាំង។ ការធ្វើតេស្តលើកដំបូងដែលធ្វើឡើងដោយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវដំឡូងបារាំងបានបង្ហាញថា ខេត្តពោធិ៍សាត់ និងខេត្តបាត់ដំបងក៏មានដីត្រឹមត្រូវ និងអាកាសធាតុល្អសម្រាប់ការដាំដុះដំណាំនេះដែរ។ ការស្រាវជ្រាវនេះ គឺជាកិច្ចសហការរវាងក្រសួងកសិកម្ម ទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកូរ៉េ និងសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទកសិកម្មចំការដូង។
សាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទកសិកម្មចំការដូង លោក ង៉ោ ប៊ុនថាន បានមានប្រសាសន៍ផងដែរថា បន្ទាប់ពីធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងពិសោធន៍រួចមក ឃើញថា ដំឡូងបារាំងដែលយកមកដាំនៅខេត្តមណ្ឌលគិរីនេះ ជាលទ្ធផលយើងត្រូវមានកញ្ចប់បច្ចេកទេសក្នុងការដាំដុះដំឡូងបារាំង ទើបអាចឈានដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយ និងអាចដាំបានហើយនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី។ ដូច្នេះលោកបានណែនាំដល់មន្ទីរកសិកម្ម និងមហាវិទ្យាល័យកសិកម្មចំការដូង ត្រូវសហការគ្នាជួយដល់កសិកររូបណាដែលមានចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការដាំដំឡូងបារាំងនេះ។
សូមបញ្ជាក់ថា លោក ង៉ោ ប៊ុនថាន សាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទកសិកម្មចំការដូងធ្លាប់បានដឹកនាំក្រុមនិស្សិតចំនួន 45នាក់ចុះធ្វើកម្មសិក្សាពីលទ្ធផលនៃការពិសោធការដាំដុះដំឡូងបារាំងនៅក្រុងសែនមនោរម្យ។ ការធ្វើកម្មសិក្សាសម្រាប់ក្រុមនិស្សិតនេះ គឺដើម្បីឱ្យពួកគេបានដឹងពីបច្ចេកទេសនៃការដាំដុះដំណាំដំឡូងបារាំង និងការប្រមូលផលដោយផ្ទាល់ ព្រមទាំងសិក្សាស្វែងយល់ពីប្រភេទពូជដែលអាចដាំដុះបាននៅប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ៕
