កងទ័ពមីយ៉ានម៉ាបានបង្ហើបឱ្យដឹងអំពីសញ្ញាដំបូងនៃការធ្វើរដ្ឋប្រហាររបស់ខ្លួនកាលពីសប្ដាហ៍មុន ក្រោយពីបានចោទប្រកាន់ថា មានការលួចបន្លំនៅក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2020។
មេដឹកនាំមីយ៉ានម៉ា លោកស្រី Aung San Suu Kyi និងក្រុមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់បក្សកាន់អំណាច ត្រូវបានកងទ័ពប្រទេសនេះឆ្មក់ចូលចាប់ខ្លួនកាលពីវេលាទៀបភ្លឺនៃថ្ងៃទី 1 ខែកុម្ភៈ។ សកម្មភាពនេះត្រូវបានធ្វើឡើងក្រោយមានការព្រមានកាលពីសប្ដាហ៍មុនថា ពួកគេអាចនឹងធ្វើរដ្ឋប្រហារ បន្ទាប់ពីបានចោទប្រកាន់ថាមានការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត។
គណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (National League for Democracy/NLD) របស់លោកស្រី Suu Kyi ដែលជាអតីតអ្នកទោសនយោបាយ និងជាអ្នកនាំមុខគេក្នុងការតស៊ូដ៏យូរអង្វែងប្រឆាំងនឹងរបបផ្ដាច់ការ ដណ្ដើមបាន 85% នៃកៅអីសភា នៅក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី 8 វិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2020។
លោកស្រី Suu Kyi អាយុ 75 ឆ្នាំ ដែលធ្លាប់ទទួលបានពានរង្វាន់ Nobel សន្តិភាពកាលពីឆ្នាំ 1991 បានឡើងកាន់អំណាចបន្ទាប់ពីទទួលបានជ័យជំនះក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ 2015 ក្រោយពីត្រូវបានជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះអស់ជាច្រើនទសវត្សរ៍ ក្នុងការតស៊ូដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ។
កងទ័ពមីយ៉ានម៉ា ដែលត្រូវបានគេហៅថា Tatmadaw យល់ថា ខ្លួនគឺជាក្រុមអ្នកការពារឯកភាពជាតិ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ពួកគេមានតួនាទីធំក្នុងប្រព័ន្ធនយោបាយ។
កងទ័ពមីយ៉ានម៉ាទទួលបានកៅអីសភាចំនួន 25% ដោយមិនចាំបាច់ឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោត និងគ្រប់គ្រងក្រសួងការពារជាតិ ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងព្រំដែន។ ប្រការនេះហើយ ធ្វើឱ្យការចែករំលែកអំណាចជាមួយនឹងបក្សរបស់លោកស្រី Suu Kyi មានការលំបាក ដោយសារតែសមាជិកជាច្រើនរូបរបស់បក្សប្រជាធិបតេយ្យមួយនេះធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារក្រោមរបបរបស់រដ្ឋាភិបាលយោធាចាស់។
ក្រោយការបោះឆ្នោត កងទ័ពមីយ៉ានម៉ាបានចោទប្រកាន់ថា ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ 2020 មានអំពើលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត ដោយលើកឡើងអំពីភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួន ដូចជា មានឈ្មោះស្ទួន និងមិនពេញចិត្តនឹងការប្រតិកម្មរបស់គជបនៃប្រទេសនេះ ចំពោះការតវ៉ារបស់ពួកគេ។ ភាគីកងទ័ពមិនបានបង្ហាញឱ្យដឹងថា ការលួចបន្លំសន្លឹកនោះមានទំហំកម្រិតណានោះទេ។
គណបក្សសាមគ្គីភាពនិងអភិវឌ្ឍន៍សហភាពមីយ៉ាន់ម៉ា (USDP) ជាបក្សកាន់អំណាចមុននេះ និងជាបក្សដែលត្រូវបានកងទ័ពបង្កើតឡើងមុនពេលផ្ទេរអំណាចកាលពីឆ្នាំ 2011 ក៏បានតវ៉ាអំពីបញ្ហាស្រដៀងគ្នានេះដែរអំពីការបោះឆ្នោត។ បក្ស USDP ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាបក្សតំណាងឱ្យកងទ័ព ទទួលបានត្រឹមតែ 33 កៅអីប៉ុណ្ណោះ ក្នុងចំណោម 476 កៅអីនៅសភា។
Suu Kyi មិនទាន់មានការអធិប្បាយអ្វីអំពីជ័យជំនះរបស់ NLD ក៏ដូចជាការតវ៉ារបស់កងទ័ព ប៉ុន្តែ NLD យល់ថា ការចោទប្រកាន់របស់កងទ័ពគឺជារឿងដែលគ្មានមូលដ្ឋាន។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការបោះឆ្នោតបានឱ្យដឹងថា ពុំមានបញ្ហាមិនប្រក្រតីធ្ងន់ធ្ងរនោះទេ។ គជបប្រទេសមីយ៉ានម៉ា កាលពីថ្ងៃទី 28 មករា ក៏បាននិយាយថា មិនមានកំហុសឆ្គងណាមួយដែលអាចត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត ឬបណ្ដាលឱ្យការបោះឆ្នោតត្រូវបាត់បង់ទំនុកចិត្តនោះដែរ។
ជាសរុប ការធ្វើរដ្ឋប្រហាររបស់កងទ័ពមីយ៉ានម៉ា គឺមានមូលហេតុមិនសមរម្យ នោះគឺ ការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិ កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2020៕
ប្រភព៖ Reuters
