ទិវា​សិទ្ធិនារី​អន្តរជាតិ 8មីនា

ទិវា​នារី​អន្តរជាតិ​ 8មិនា​ គឺជា​ទិវា​មួយ​ដែល​នារី​ជុំវិញ​ពិភពលោក​តែង​ប្រារព្ធ​ពិធី​ដើម្បី​រំឭក​ និង​អបអរសាទរ​ពី​ថ្ងៃ​ដ៏​មាន​អត្ថន័យ​នេះ​។ អង្គការសហប្រជាជាតិ​ ក៏បាន​ប្រារព្ធ​ពិធី​អបអរសាទរ​ទិវា​នេះ​ផង​ដែរ​ ហើយ​ប្រទេស​ជាច្រើន​បាន​កំណត់​ទិវា​នេះ​ ថា​ជា​ថ្ងៃបុណ្យ​ជាតិ​របស់​ខ្លួន​ផង​ដែរ​។ ស្ត្រី​ និង​បុរស​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​នៅ​លើ​ផែនដី​នេះ​ ដើម្បី​ឱ្យ​ក្លាយជា​គូ​នឹងគ្នា​ ហើយ​ត្រូវ​ធ្វើដំណើរ​ជាមួយគ្នា​គ្រប់​កិច្ចការ​ និង​គ្រប់គ្រង​លើ​ផែនដី​ទាំងមូល​ ប៉ុន្តែ​ពួកគេ​មាន​រូបរាង​ និង​ចិត្តគំនិត​ខុសពី​គ្នា​។ ធម្មជាតិ​បាន​ផ្តល់​នូវ​ភាពរឹងមាំ​ខាង​ផ្នែក​រាងកាយ​ដល់​បុរស​ក្នុង​ភាពជា​អ្នកប្រយុទ្ធ​ និង​ជា​អ្នកដឹកនាំ​ ទើប​ជំរុញ​ឱ្យ​បុរស​ភាគច្រើន​តែង​ប្រើ​ឥទ្ធិពល​នេះ​ ដើម្បី​គ្រប​ដណ្តប់​លើ​ស្ត្រី​ និង​ចាត់ទុក​ស្ត្រីជា​ភេទ​ទន់ខ្សោយ​ មិន​ស្មើនឹង​ខ្លួន​ស្ទើរតែ​គ្រប់​ប្រទេស​ទាំងអស់​។ ដោយហេតុនេះ​ហើយ​ទើប​បង្ក​ឱ្យ​មានការ​ងើប​តវ៉ា​ពី​បណ្ដា​នា​រីៗ​ទូទាំង​ពិភពលោក​ រហូត​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ទិវា​រំឭក​អំពី​សិទ្ធិ​នារី​ នៅ​ថ្ងៃទី8​ មីនា​ ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ​។ តើ​ប្រវត្តិ​នៃ​ថ្ងៃ​សិទ្ធិ​នារី​មានដំណើរ​រឿង​បែប​ណា​ដែរ​? សូម​តាមដាន​ដូច​ខាងក្រោម​នេះ​។

អំពី​ការ​ទាមទារ​សិទ្ធិ​
ដោយសារតែ​ភាព​លំអៀង​មិន​ស្មើភាព​គ្នា​ទើប​ពួ​កស្រី​ៗចាប់ផ្តើម​បង្ហាញ​នូវ​ភាព​ខ្លាំង​របស់​ខ្លួន​ទៅកាន់​បុ​រសៗ​ ហើយ​ចាប់ផ្តើម​ងើបឡើង​ទាមទារ​សិទ្ធិ​ និង​ភាព​ស្មើភាព​គ្នា​ជាមួយ​បុរស​រហូត​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ ដោយ​ទទួល​បាន​សិទ្ធិ​ពេញ​បរិបូរ​ស្មើនឹង​បុរស​ ហើយ​ថ្ងៃទី8​ មីនា​នេះ​ហើយ​ ដែល​នា​រីៗ​ទាំងអស់​ទទួល​បាន​នូវ​ការ​ទទួលស្គាល់​ និង​មាន​សិទ្ធិ​ស្មើ​បុរស​ ទើប​នា​រីៗ​ទូទាំង​ពិភពលោក​បាន​លើក​ថ្ងៃនេះ​ឡើងជា​ថ្ងៃ​រំឭក​ពី​ថ្ងៃ​ជោគជ័យ​របស់​ខ្លួន​។ បន្ទាប់ពី​នា​រីៗ​បាន​ទទួល​សិទ្ធិ​ស្មើនឹង​បុ​រសៗ​ហើយ​ នារី​ទាំងអស់​មាន​សិទ្ធិ​ និង​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​ចូល​ប្រឡូក​នៅ​ក្នុង​ការងារ​នយោបាយ​ វប្បធម៌​ សេដ្ឋកិច្ច​ និង​ការងារ​សង្គមជាតិ​ដូចគ្នានឹង​បុរស​ដែរ​។

ប្រវត្តិ​នៃ​ទិវា​សិទ្ធិ​នារី​អន្តរជាតិ​ការ​ប្រារព្ធ​ទិវា​សិទ្ធិ​នារី​អន្តរជាតិ​មុនដំបូង​បង្អស់​ ចាប់ផ្តើម​ឡើង​ពី​សកម្មភាព​នៃ​ចលនា​ការងារ​ក្នុង​បណ្ដា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាមេរិក​ខាង​ជើង​ និង​បាន​រីក​រាលដាល​ទូទាំង​ទ្វីបអឺរ៉ុប​ ដែល​បណ្តាល​ឱ្យ​មានការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ដ៏​ធំ​មួយ​ក្នុង​សតវត្ស​ទី20​។ ដំបូង​ឡើយ​ថ្ងៃបុណ្យ​សិទ្ធិ​នារី​ត្រូវ​បាន​ប្រារព្ធ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃទី28​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ1909​ ក្នុង​សហរដ្ឋអាមេរិក​។ ការរៀបចំ​នេះ​ ធ្វើឡើង​ដោយ​គណបក្ស​សង្គមនិយម​ (ក្នុង​សម័យ​នោះ​) ក្នុង​គោលបំណង​រំឭក​ពី​ការ​ធ្វើកូដកម្ម​របស់​កម្មការិនី​កាត់ដេរ​ ប្រឆាំង​នឹង​លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​ក្នុង​ទីក្រុង​ញូ​វយ៉​កកាលពី​ឆ្នាំ1908​។

នៅ​ឆ្នាំ1910​ ក្រុម​អ្នកសង្គមនិយម​បាន​ធ្វើការ​ជួបជុំគ្នា​នៅ​ទីក្រុង​កូ​ប៉េ​នហា​ជ (Copenhagen​)ប្រទេស​ដាណឺម៉ាក​ ជា​លក្ខណៈ​អន្តរជាតិ​ ដើម្បី​គោរព​ដល់​ចលនា​សិទ្ធិ​នារី​ និង​គ្រាំ​ទ្រ​ឱ្យ​នា​រីៗ​មាន​សិទ្ធិ​បោះឆ្នោត​ជាស​កល​។ សំ​ណើរ​នេះ​ ត្រូវ​បាន​យល់ព្រម​ជា​ឯកច្ឆ​ន្ទៈ​ ក្នុង​សន្និសីទ​ដែល​មាន​ស្ត្រី​ចូលរួម​ចំនួន100នាក់​ មក​ពី17ប្រទេស​។

មួយឆ្នាំ​ក្រោយមក​ មានការ​បង្ហាញ​ពី​លទ្ធផល​នៃ​ជំនួប​ផ្តួចផ្តើម​គំនិត​ក្នុង​ទីក្រុង​កូ​ប៉េ​នហា​ជ ដដែល​ស្តី​ពី​ថ្ងៃបុណ្យ​សិទ្ធិ​នារី​ត្រូវ​បាន​ធ្វើឡើង​ដំបូង​គេ​នៅ​ថ្ងៃទី19​ ខែមីនា​ ក្នុង​ប្រទេស​ចំនួន3​ មាន​ប្រទេស​អូទ្រីស​ ប្រទេស​ដាណឺម៉ាក​ និង​ប្រទេស​ស្វីស​ ដោយមាន​ស្ត្រី​ និង​បុរស​ចូលរួម​ជួបជុំគ្នា​ ច្រើនជាង​មួយ​លាន​នាក់​ ដើម្បី​ទាមទារ​សិទ្ធិ​ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ជាសាកល​ និង​ការបញ្ឈប់​ការរើសអើង​លើ​ស្ត្រី​ក្នុង​វិស័យ​ការងារ​នៅក្នុង​សង្គម​។

ក្នុង​ឆ្នាំ1913​-1914​ ថ្ងៃបុណ្យ​សិទ្ធិ​នារី​អន្តរជាតិ​បាន​ក្លាយជា​យន្តការ​សម្រាប់​ធ្វើការ​តវ៉ា​ក្នុង​សង្គ្រាមលោក​លើកទីមួយ​។ ស្ត្រីជន​ជាតិ​រុស្សី​បា​នប្រារ​ព្វ​ធ្វើ​ថ្ងៃបុណ្យ​សិទ្ធិ​នារី​អន្តរជាតិ​របស់​ខ្លួន​នៅ​ថ្ងៃអាទិត្យ​ ចុងខែ​កុម្ភៈ​។ រី​ឯនៅ​ប្រទេស​ផ្សេង​ៗទៀត​ក្នុង​ទ្វីបអឺរ៉ុប​ ស្ត្រី​ទាំងអស់​ក៏បាន​ប្រារព្ធ​ទិវា​នេះ​នៅ​ថ្ងៃទី8​ មីនា​ និង​នៅ​ថ្ងៃជា​បន្តបន្ទាប់​ ខណៈ​ពេល​ដែល​ស្ត្រី​ផ្សេងទៀត​បាន​ធ្វើការ​តវ៉ា​ប្រឆាំង​នឹង​សង្គ្រាម​ និង​ចូលរួម​ធ្វើសកម្មភាព​ក្នុង​ជួរ​កងទ័ព​ដូចជា​បុរស​ដែរ​។

នៅក្នុង​ឆ្នាំ1917​ ស្ត្រីជន​ជាតិ​រុស្ស៊ី​បាន​ជ្រើសរើស​ការ​តវ៉ា​ និង​ធ្វើបាតុកម្ម​ម្តង​ទៀត​ ដោយ​ដាក់​ចំណងជើង​នៃ​ការ​តវ៉ា​នេះ​ថា​ “នំបុ័ង​ និង​សន្តិភាព​”កាលពី​ថ្ងៃអាទិត្យ​ ចុងខែ​កុម្ភៈ​ (ត្រូវជា​ថ្ងៃទី8​ មីនា​ក្នុង​ប្រតិ​ទិន​គ្រីកូ​រី​)។ បួន​ថ្ងៃក្រោយ​មក​ ស្តេច​ត្សារ​(Czar​) បាន​ដាក់រាជ្យ​ ហើយ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បណ្តោះអាសន្ន​បាន​ផ្តល់​សិទ្ធិ​ដល់​ស្ត្រី​ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ដូចគ្នា​ដែរ​។

បន្ទាប់មក​ អង្គការសហប្រជាជាតិ​បាន​ជ្រើសរើស​ថ្ងៃ8​ មីនា​ ជា​ថ្ងៃ​ចាប់ផ្តើម​ប្រារព្ធ​ទិវា​សិទ្ធិ​នារី​អន្តរជាតិ​។ 2ឆ្នាំក្រោយ​មក​ នៅក្នុង​ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ1977​ មហាសន្និបាត​បាន​អនុម័ត​សេចក្តី​សម្រេច​ប្រកាស​ជា​សាធារណៈ​ឱ្យ​សមាជិក​ទាំងអស់​នៃ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ ប្រារព្ធ​ថ្ងៃបុណ្យ​សិទ្ធិ​នារី​ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ​ ស្រប​ទៅតាម​ប្រពៃណី​ និង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​ខ្លួន​។ មហាសន្និបាត​ក៏បាន​រំឭក​ឡើងវិញ​ពី​តួនាទី​របស់​ស្ត្រី​ក្នុង​កិច្ចការ​សន្តិភាព​ ការ​អភិវឌ្ឍ​ ការជំរុញ​ឱ្យ​បញ្ឈប់​នូវ​ការរើសអើង​ភេទ​ ព្រមទាំង​ការ​ពង្រឹង​ឱ្យ​មានការ​គាំទ្រ​ដល់​ស្ត្រី​ក្នុង​ការប្រើ​ប្រាស់​សិទ្ធិ​របស់​ខ្លួន​ឱ្យ​បាន​ពេញលេញ​។

ពិសេស​ អង្គការសហប្រជាជាតិ​បាន​ចាប់ផ្តើម​អនុម័ត​សន្ធិសញ្ញា​ និង​ច្បាប់​ជាបន្តបន្ទាប់​ទៀត​ស្ទើរ​រាល់​ឆ្នាំ​ ដើម្បី​ជួយ​ពង្រឹង​សិទ្ធិ​នារី​បន្ថែម​ទៀត​ ខណៈ​ពេល​ដែល​ថ្ងៃបុណ្យ​សិទ្ធិ​នារី​ ត្រូវ​បាន​ប្រារព្ធ​ធ្វើឡើង​ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ​ រហូតដល់​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​ ដោយ​សង្ឃឹមថា​ សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​ស្ត្រី​នឹង​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​ទូទាំង​ពិភពលោក​ជាមិនខាន​៕

Advertisement